An Giang nổi tiếng là “vùng đất thiêng” thanh tịnh với những ngôi chùa cổ kính mang đậm nhiều nét đẹp kiến trúc, văn hóa dân gian. Trong đó Chùa Hang là một trong những ngôi chùa cực kỳ linh thiêng thu hút nhiều khách thập phương về đây thưởng ngoạn và hành hương cầu phúc, may mắn.
Chùa Hang điểm đến hút khách của An Giang
Chùa Hang cái tên thân thuộc mà người dân đặt cho một trong những ngôi chùa nổi tiếng của Châu Đốc – An Giang đó là chùa Phước Điền. Phước là phước lành, điền là điền địa (ruộng đất), cái tên Phước Điền có thể hiểu đơn giản là mảnh đất gieo trồng phước lành. Ngôi chùa đã được công nhận là Di tích lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia, tọa lạc trên triền núi Sam gần cụm di tích Miếu Bà Chúa Xứ, chùa Tây An và lăng Thoại Ngọc Hầu. Du lịch An Giang, đến thăm chùa Hang bạn sẽ như đi qua cánh cửa mở ra một thế giới mới để trút bỏ mọi vấn vương bụi trần, hòa mình vào không an yên ả trong lành và êm dịu như chốn cổ tích.
Chùa Hang còn biết đến với cái tên Phước Điền Tự
Chùa Hang không chỉ nổi tiếng về cảnh sắc say đắm lòng người mà ngôi chùa còn gắn với rất nhiều giai thoại và sự tích ly kỳ. Chùa hình thành từ khoảng năm 1840 – 1850, ban đầu là một am tu bằng tre lá, do bà Thợ tên thật là Lê Thị Thơ (1818 – 1899), pháp danh Diệu Thiện, người làm nghề may ở Chợ Lớn tạo lập để làm nơi tu hành, khi tuổi hãy còn trẻ.
Cổng vào chùa
Chuyện kể, trước đây bà Thơ cũng có một gia đình, nhưng vì nhà chồng quá hà khắc, nên bà chán nản trốn lên núi Sam, tìm đến chùa Tây An xuống tóc đi tu vừa bốc thuốc trị bệnh, vừa chuông mõ, ước mong sớm dứt nghiệp duyên.
Sau thời gian ở chùa Tây An, bà nhận thấy đây cũng không phải nơi phù hợp với mình vì có nhiều người thường xuyên lui tới, chính quyền địa phương nhòm ngó. Bởi vậy, năm 1950, bà rời bỏ Tây An tìm nơi khác tu hành, mong có nơi thanh tịnh. Trên đường, bà gặp một cái hang cách chùa Tây An khoảng 1km, liền dựng am lập nơi tu hành, đó là khởi nguyên ban đầu của Chùa Hang Châu Đốc ngày nay.
Theo giai thoại, kề bên am tu có một hang núi sâu, có đôi mãng xà to lớn dị thường ở trong hang ấy. Nhưng từ khi bà đến tu, đôi mãng xà không còn hung tợn nữa, mà thường đến nằm im lắng nghe kinh kệ. Dần dần, đôi mãng xà được cảm hóa, thường đến ăn đồ chay, trông chừng thú dữ, kẻ gian, bảo vệ chốn tu hành của bà Thơ. Bà đặt tên chúng là Thanh Xà, Bạch Xà và sau khi bà qua đời, đôi mãng xà cũng bỗng dưng biến mất.
Bậc thang dẫn lên tham quan Chùa
Từ xa xưa, vùng đất núi non này gắn với bao huyền thoại, từ bạch hổ đến cọp ba chân, rắn khổng lồ. Nhưng bất cứ loài mãnh thú nào dù hung hãn tới đâu khi nghe tiếng kinh kệ thì cũng được thuần hóa, chỉ ác với kẻ xấu, bênh vực người tu hành, người lương thiện.
Vì thế, câu chuyện truyền miệng về đôi mãng xà gắn với vị nữ tu này giống như lời răn dạy về việc trừng phạt kẻ ác, cứu vớt người lành. Người dân quanh đây đều thuộc lòng truyền thuyết về chùa Hang Châu Đốc. Cứ mỗi khi có du khách đi ngang qua, ngồi bên hồ sen, hành lang chùa mà nghe kể lại càng thêm thú vị.
Năm 1885, do cảm mến đức độ của sư nữ Diệu Thiện, ông phán Thông (Nguyễn Ngọc Cang) ở Châu Đốc và nhân dân quanh vùng đã tự quyên góp tiền của, xây dựng lại chùa: nền lát gạch tàu, cột gỗ căm xe, kèo rui gỗ thao lao, lợp ngói móc… Đến năm 1937, Hòa thượng Thích Huệ Thiện (1904 – 1990) trùng nâng cấp chùa lần thứ hai. Ngày nay, vào đời trụ trì thứ ba – Hòa thượng Thích Thiện Chơn, chùa đang trong quá trình xây dựng hoàn thiện…
Chùa nằm trên triền núi Sam
Nằm trên triền núi Sam nên chùa Hang mang đến cho du khách một cảm nhận vô cùng tuyệt vời. Một không gian rất hữu tình nhưng cũng không kém phần linh thiêng. Ngôi chùa hơn một trăm tuổi này có tầm nhìn vô cùng thoáng đãng và không gian yên tĩnh đầy tôn nghiêm.
Mùa hoa phượng bung nở thắm tô cả một vùng
Chùa Hang được bao bọc bởi rừng cây xanh thẳm của núi non hùng vĩ, nhiều loài cây đến mùa lại bung nở thắm tô cả một vùng, đem lại bức tranh nên thơ cho chùa Hang cổ kính.
Được bao bọc bởi cây xanh và hoa lá
Để tham quan và lễ phật tại chùa, du khách phải đi theo những bậc thang xây bằng khối đá, dốc khá cao, hơi đứng nhưng rất dễ đi. Đoạn đường đủ để người ta đi một hơi, rồi đứng lại, hít thở không khí trong lành, ngước nhìn cảnh chùa cao vời vợi hay ngắm cảnh đồng bằng rộng lớn, bao la bát ngát giúp du khách như quên đi bước chân mệt mỏi mà tiếp tục hành trình.
Cánh đồng xanh mướt nhìn từ chùa
Nét độc đáo của ngôi chùa không chỉ ở kiến trúc hoài cổ trầm tư mà còn ở thế đứng. Chùa được chia thành nhiều tầng dọc theo lối cầu lộ thiên bên cạnh núi với những vách đá dựng đứng, hiểm trở. Chùa được xây dựng theo vách đá đó như bức phù điêu khổng lồ được chạm khắc tỉ mỉ.
Không gian thanh tịnh, linh thiêng
Trong hoa viên chùa Hang Châu Đốc có hồ hoa súng rộng, xung quanh trồng nhiều loại hoa tạo nên không gian xanh tươi mát, xen lẫn những đóa hoa trắng, vàng đỏ. Từ hoa viên của chùa, khách du lịch chùa Hang còn có dịp chiêm ngưỡng bức tranh làng quê thành bình của xứ An Giang.
Bức tranh làng quê thành bình của xứ An Giang
Chùa có am thờ tượng Phật Di Lạc, tượng Quan Thế Âm Bồ Tát và 4 vị hộ pháp đứng nhìn về phía chân núi. Trước chùa có hai ngôi bảo tháp màu sắc sặc sỡ, hài hòa, chạm khắc công phu, đứng uy nghi trên triền núi. Hai tòa bảo tháp cũng chính là nơi thờ tự hai vị sư có công lớn nhất trong việc hình thành chùa Hang Châu Đốc là bà Thợ và nhà sư Thích Huệ Thiện.
Bảo tháp nơi thờ tự hai vị sư có công lớn nhất trong việc hình thành chùa Hang
Bảo tháp phía dưới là nơi thờ sư Thích Huệ Thiện, còn tòa tháp phía trên là nơi thờ nữ pháp sư Diệu Thiện tức bà Thợ. Chùa còn có công trình mà nhân dân dành để tưởng nhớ vị Phán Thông là người đã có công quyên góp tiền bạc tu dựng chùa lần đầu tiên sau khi bà Diệu Thiện qua đời.
Tượng các vị hộ pháp đứng nhìn về phía chân núi
Phần chánh điện của chùa Hang Châu Đốc không quá lớn nhưng rất uy nghiêm và được trang hoàng với những bức phù điêu nghệ thuật ấn tượng. Chính điện là nơi thờ Phật Thích ca cùng một số các vị thần. Nổi bật phía trước chùa có cây phướn chiều cao lên tới 20m cùng những bức tượng linh vật trắng muốt.
Tượng Phật trong chánh điện
Các tượng phật được chạm khắc tinh xảo
Dưới thềm chùa là hai tượng sư tử bằng xi măng khá sinh động. Bên trái chùa là Tây lang, bên phải là Đông lang đã được xây dựng mới.
Đi qua chính điện đến khuôn viên chùa, du khách sẽ tìm thấy một am nhỏ nằm trong hang động. Cái tên chùa Hang mà người dân nơi đây đặt cho Phước Điền tự có lẽ xuất phát từ đặc điểm kiến trúc độc đáo rất riêng này.
Tượng Phật trong vách núi
Phía bên trong hang, nằm hai bên am thờ là hai bức tượng rắn lớn Thanh Xà và Bạch Xà với đôi mắt được thắp sáng quắc bằng đèn khiến cho không gian nhuốm màu tâm linh và thêm một phần kì bí đầy ấn tượng với du khách.
Hai bức tượng rắn lớn Thanh Xà và Bạch Xà gắn liền với truyền thuyết
Bên cạnh các gian thờ tự, chùa còn các công trình khác dành cho du khách nghỉ chân hoặc làm nơi tu học và sinh hoạt của các sư…
Khung cảnh hoàng hôn tại chùa
Có dịp du lịch Châu Đốc bạn không nên bỏ qua một chuyến tham quan, vãn cảnh Chùa Hang (Phước Điền Tự), để có thể tìm đến chốn thanh tịnh, xua tan đi mọi mệt mỏi, lo toan của cuộc sống. Đây cũng là dịp để du khách vừa là đi lễ chùa cầu an cho gia đình vừa là để chiêm ngưỡng những công trình nghệ thuật nguy nga và tráng lệ của mảnh đất An Giang.
